Pallad
Pallad został odkryty w 1803 roku przez Wollastona w osadzie po rozpuszczeniu nieoczyszczonej próbki platyny w wodzie królewskiej. Nazwę nadano mu na cześć Pallas, asteroidy odkrytej mniej więcej w tym samym czasie.
Właściwości
- Biały metal, przypominający platynę.
- Charakteryzuje się najmniejszą masą objętościową i najniższą temperaturą topnienia spośród wszystkich metali z grupy platynowców (PGM).
- Pallad może pochłonąć w temperaturze pokojowej 600-900 razy więcej własnej objętości wodoru, w zależności od jego stanu fizycznego.
- Taka zdolność do pochłaniania wodoru wynika prawdopodobnie z tworzenia się stałego roztworu pomiędzy metalem a jego własnym wodorem Pd2H. Gdy wodór zostanie wchłonięty, metal rozszerza się.
- Pod niskim ciśnieniem wodór dyfunduje w głąb palladu, co pozwala na jego oczyszczenie z wszelkich gazów towarzyszących.
Zastosowania
- Najbardziej znaczące zastosowanie palladu występuje w produkcji katalizatorów dopalania. Jest to najlepszy katalizator niespalonych węglowodorów, a ryzyko utraty pojemności poprzez zatrucie siarką i ołowiem występującymi w paliwach zostało obecnie znacznie ograniczone.
- Ma szerokie zastosowanie w dziedzinie energii elektrycznej i elektroniki, np. w wielowarstwowych kondensatorach ceramicznych (MLCC), stosowanych w komputerach i telefonach komórkowych.
- Pallad pełni rolę katalizatora w przemyśle petrochemicznym (hydrokraking), w produkcji kwasu tereftalowego i w oczyszczaniu nadtlenku wodoru.
- Do oczyszczania wodoru stosowane są dyfuzory na bazie palladu.
- Pallad jest powszechnie stosowany w przemyśle jubilerskim.
- Od czasu pojawienia się funduszy inwestycyjnych typu ETF, pallad w coraz większym stopniu odgrywa rolę metalu inwestycyjnego.
Recykling
Pallad, ze względu na swoją wartość, często łatwo poddaje się procesowi recyklingu. Zdecydowana większość odzyskanego palladu jest uzyskiwana z recyklingu zużytych katalizatorów samochodowych, a reszta ze starej biżuterii i elektroniki.